Familienaam Schlicker (Schlieker en Slieker)

De strook land langs de Noordzeekust is, net als in Nederland, bezaaid met eilandjes (wadden). Hierdoor ontstaat een watergebied dat rustiger water bevat dan de open zee en hierdoor kan het slib dat door het zeewater wordt meegevoerd tot rust komen en bezinken. Dit slib en slijk wordt in het Duits Schlick genoemd.

Duidelijk is dat in dit rustige gebied veel Schlick (slijk) voorkwam en dat dit bezinksel langs de kust gezorgd heeft voor vruchtbare stroken omdat hier later, door verdamping van het aanwezige water, zeeklei uit is ontstaan. De zeeklei heeft gezorgd voor een goed bewoonbaar en bewerkbaar gebied langs de noordzee kust en daarnaast zijn met deze klei (plaggen) de terpen en dijken gebouwd.

Naast deze bouwsels zijn ook plaggenhutten volgens hetzelfde principe verrezen.

De zeedijken en de terpen hebben voor vele bewoners een goede woonplaats en een bron van inkomsten opgeleverd. Er werd gevist en gehandeld, en na de aanleg van de dijken ontstond hier een vruchtbaar gebied waar veehouderij en later landbouw bedreven kon worden. Om de waterhuishouding te regelen zijn er diverse vormen van sluizen in de dijken aangelegd. In de oorspronkelijke vorm waren dit boomstammen met een kleppensysteem waardoor water wel eruit maar niet erin kon stromen. Later is men sluizen met deuren gaan bouwen omdat er schepen in het beschermende gedeelte achter de dijken moesten worden afgemeerd.

Uit diverse bronnen is gebleken dat er rond 986, maar er wordt ook gesproken over het jaar 1000 een sluis heeft bestaan in de zeedijk op de plaats waar nu de Jadebusen is gelegen. De sluis werd “Schlicker Siel” genoemd en werd geroemd om zijn met koper beslagen deuren. Er is sprake van verwoesting van deze sluis mogelijk in 1218 maar er is ook sprake van begin 14e eeuw. De verwoesting zou het gevolg zijn van een stormvloed maar er wordt ook gesproken over het doorsteken van de dijk en de sluis door een krijgsheer.

Het is zeer aannemelijk dat het begrip Schlick en de naam Schlicker Siel hebben geleid tot het ontstaan van de familienaam Schlicker (in Ostfriesland ook wel als Schlieker en Slieker geschreven).

Deze uitgebreide verhandeling is ontstaan omdat in de Duitse Wikipedia een aanzienlijk stuk van de geschiedenis van dit gebied was beschreven. Door de vertaling hoop ik dat een ieder die is geïnteresseerd in de familienaam Slieker en de ontstaansgeschiedenis van deze familie nog enthousiaster wordt en zich nog meer gaat toeleggen op onderzoek naar de familie.

De redenen die hebben geleid tot het vertrek van Frantz Christoffel vanuit dit gebied naar Nederland zijn nog niet achterhaald.

Gezien in het licht van de geschiedenis zullen de onrusten en de oorlogen er zeker toe hebben bijgedragen dat hij besloot om met zijn gezin te vertrekken. Dat de banden niet werden doorgesneden blijkt wel uit de geboorte van enkele kinderen in het Duitse gebied. Blijkbaar ging hij toch geregeld terug naar zijn geboortegrond.

Terug naar het begin van deze beschrijving komt natuurlijk direct de vraag naar boven of wij van oorsprong in dit gebied hebben geleefd of dat wij mogelijk uit een andere streek zijn geïmporteerd. Zijn dat dan de woonplaatsen van de Vikingen of de Denen? Mogelijk dat een trek uit de Baltische staten er toe heeft geleid dat onze voorouders zich in de kustgebieden van Noord Duitsland hebben gevestigd.

Vragen die we niet meer zo eenvoudig kunnen beantwoorden omdat uit die tijd vrijwel niets aan documenten is bewaard gebleven. Moeten we zelfs in romeinse geschriften gaan zoeken of is het Saksische Archief nog voorzien van stukken die handelen over de familie Slieker?

Nader onderzoek moet uitwijzen wat onze voorouders zoal heeft bewogen en gedreven. Zijn we van oorsprong vissers of landarbeiders? Zijn het landeigenaren geweest of hebben ze altijd als werknemer gediend. Sommige takken hebben zich ontwikkeld tot vooraanstaande burgers die bijvoorbeeld in Oldenburg en Lügde, Höxter en andere plaatsen functie’s als burgemeester hebben ontwikkeld.

Hoe de glasblazerstak is ontstaan vormt nog een onduidelijk gedeelte in de geschiedenis en hopelijk kunnen we daar over enige tijd wat meer licht in de duisternis verschaffen.

De “Landesbibliothek Oldenburg” beschikt over een grote verscheidenheid aan boeken waarin de geschiedenis van Oldenburg wordt beschreven. Via de site ttp://digital.lb-oldenburg.de/zs/nav/classification/189848 is een uitgebreide collectie te raadplegen

Jos Slieker

Dordrecht

15 oktober 2014